ICT-leveranciers staan erom bekend hun aansprakelijkheid vergaand te beperken en uit te sluiten. Zo’n beperking bestaat meestal uit het uitsluiten van indirecte en gevolgschade en het beperken van de aansprakelijkheid van directe schade. In het volgende geval was de leverancier van mening dat hij zijn aansprakelijkheid nog verder had uitgesloten. Daar ging de rechter echter niet in mee.
Leaseweb en Ctac
Het betreft hier een conflict tussen Leaseweb en Ctac. Leaseweb is een hostingprovider. Ctac is een IT-bedrijf dat onder andere SAP-systemen implementeert.
Partijen waren een overeenkomst aangegaan, waarbij Ctac een SAP-systeem zou implementeren bij Leaseweb. Deze implementatie verliep niet naar wens. Ctac heeft de realisatiefase van het ICT-project niet afgerond en Leaseweb heeft de overeenkomst met Ctac rechtsgeldig ontbonden. Als gevolg van de ontbinding heeft Leaseweb recht op terugbetaling van de door haar betaalde facturen voor de onderdelen waarop de overeenkomst is ontbonden. Daarnaast is Leaseweb van mening dat zij recht heeft op schadevergoeding. En over die schadevergoeding gaat nu de discussie.
Uitleg van de overeenkomst
De belangrijkste vraag waarover de rechter zich mag buigen is: “Welke schade is in de overeenkomst uitgesloten van aansprakelijkheid?”. Omdat partijen het niet eens zijn over de betekenis van de bepalingen die de uitsluiting van aansprakelijkheid regelen, zal de rechter deze moeten uitleggen. De vraag is welke betekenis die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan elkaars verklaringen en gedragingen mochten toekennen en wat zij daarover redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten (de zogeheten Haviltex-maatstaf). Bij deze uitleg zijn de omstandigheden van het geval, zoals de totstandkomingsgeschiedenis van de overeenkomst, de maatschappelijke kringen waartoe de partijen behoren en de rechtskennis die van deze partijen mag worden verwacht, van beslissende betekenis.
Het exoneratiebeding
De exoneraties luiden als volgt:
- “. A Party’s total liability per damaging event shall be limited to one million and two hundred fifty thousand Euro (€ 1,250,000.=).
- Neither Party shall be liable to the other Party in respect of any breach of an obligation, warranty or guarantee under the Agreement for loss of profits, contracts or goodwill or any type of special, indirect, consequential or economic loss (including loss or damage as a result of an action brought by a third party) and such liability is excluded whether it is foreseeable, known, foreseen or otherwise.”
Ctac is van mening dat partijen aansprakelijkheid voor alle vermogensschade hebben uitgesloten.
Leaseweb stelt dat het in de dienstverlenende ICT-branche algemeen aanvaard is dat een ICT-leverancier zijn aansprakelijkheid voor directe schade beperkt door een aansprakelijkheidslimiet en zijn aansprakelijkheid voor indirecte schade uitsluit. Zij verwijst hiervoor ook naar de Nederland ICT-voorwaarden. Het exoneratiebeding moet volgens Leaseweb in overeenstemming met deze algemeen aanvaarde norm worden uitgelegd. Dit is volgens Leaseweb ook de bedoeling van partijen is geweest.
De rechtbank
De rechtbank overweegt het volgende.
- Beide partijen zijn actief in de dienstverlenende ICT-branche en zijn bij het opstellen van het exoneratiebeding allebei bijgestaan door advocaten.
- De stelling van Ctac dat deze bepaling anders dan gebruikelijk in de ICT-branche zou moeten worden uitgelegd heeft zij niet voldoende gemotiveerd.
- Tijdens de onderhandeling maakt Ctac (op basis van haar eigen algemene voorwaarden) een onderscheid tussen een beperking van aansprakelijkheid voor ‘direct loss, on any basis whatsoever’ en een uitsluiting van aansprakelijkheid voor ‘indirect damage or loss’. Het volgende tegenvoorstel van Leaseweg met de uiteindelijke tekst van het exoneratiebeding maakt eveneens onderscheid tussen directe schade en indirecte schade.
- De uitleg van Ctac zou de beperking in lid 2 van het exoneratiebeding nagenoeg betekenisloos maken. Als immers alle vermogensschade zou zijn uitgesloten, dan resteert onder de beperking volgens Ctac alleen nog de aansprakelijkheid voor personen- en letselschade en zaakschade. Exoneratie van de aansprakelijkheid voor personen- en letselschade is echter uitgesloten in lid 8 van het exoneratiebeding en de aansprakelijkheid van Ctac voor zaakschade, voor zover het gaat om schade aan of verlies van data, databases of technologie, is afzonderlijk beperkt in lid 7 van het exoneratiebeding.
- Ook de stelling van Ctac dat een volledige uitsluiting van vermogensschade gerechtvaardigd is door de lage prijs die partijen zijn overeengekomen, honoreert de rechter niet. De toelichting voor die stelling ontbreekt en ook uit de onderhandelingen blijkt niet dat de afspraken met betrekking tot aansprakelijkheid in verband staan met de prijs voor de opdracht.
Op basis van deze overwegingen oordeelt de rechter dat partijen zijn overeengekomen om de aansprakelijkheid voor directe schade te beperken tot € 1.250.000,00 per schadeveroorzakende gebeurtenis en de aansprakelijkheid voor indirecte schade uit te sluiten.
Aansprakelijkheid
De rechtbank heeft eerder overwogen dat Ctac toerekenbaar tekort is geschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit Work Order 3 vanwege het niet tijdig opleveren van de realisatiefase en dat Leaseweb op grond hiervan recht heeft op schadevergoeding. Gelet hierop kan deze tekortkoming in ieder geval worden aangemerkt als een schadeveroorzakende gebeurtenis. De kosten die nodig zijn om de overeenkomst alsnog correct na te komen, komen voor vergoeding in aanmerking. Deze schadepost niet ziet op indirecte schade of gevolgschade. Het zijn immers kosten die gemaakt zijn voor het herstel van de door de tekortkoming ontstane situatie. Het zijn kosten die een rechtstreeks en onmiddellijk gevolg zijn van de tekortkoming. Ctac is hiervoor aansprakelijk tot een bedrag van € 1.250.000.
Tot slot
Uitsluiting van aansprakelijkheid is aan de orde van de dag binnen de ICT-dienstverlening, maar er zijn grenzen.
Wil je meer weten over waar je op moet letten bij het beoordelen van ICT-contracten? Ik heb er een boek over geschreven: ICT-contracten-goed-geregeld. Grip op contractsonderhandelingen voor ICT-managers en ondernemers.
